Kruisvaardersstaten

De kruisvaardersstaten zijn, strikt genomen, de vier staten die in Palestina en Syrië zijn gevestigd als gevolg van de Eerste Kruistocht:

• het Koninkrijk Jeruzalem
• het Vorstendom Antiochië
• het graafschap Edessa
• het graafschap Tripoli

Hoewel de kruisvaarders militair inferieur waren aan de moslims, konden ze standhouden door de voortdurende oorlogen tussen de islamitische machten. Hierdoor konden ze de kust bezetten en open houden voor versterkingen.

geschiedenis

Het graafschap Edessa werd in 1098 gesticht als de eerste kruisvaardersstaat. Onder Joscelin II viel het al in 1144 tegen de islamitische heer van Mosul en Aleppo, wat de oorzaak was van de Tweede Kruistocht.

Het vorstendom Antiochië, ook opgericht in 1098, werd uitgebreid door veroveringen tegen de moslims en Byzantium onder de eerste Normandische heerser, Bohemund van Taranto en zijn neef Tancred. Ze lieten een sterke staat achter, waarvoor Raymond van Poitiers in 1137 hulde moest brengen aan de Byzantijnse keizer. In 1268 werd het nu economisch verarmde Antiochië ingenomen door het Mamelukken-leger van Sultan Baibars van Egypte. In 1289 viel Tripoli, de laatste van de kruisvaardersstaten die in 1109 werden gesticht en aan Bertrand van St. Gilles werden gegeven als een vazalgraafschap van het koninkrijk Jeruzalem.

Onder Boudewijn I de eerste koning van Jeruzalem (1100) en zijn volgende opvolgers Boudewijn II (1118-1131), Fulco van Anjou (1131-1143) en Boudewijn III. (1143-1162) het gebied kon worden vergroot en zo de Saracenen weerstaan. Saladin versloeg de kruisvaarders bij Hattin in 1187 en veroverden toen Jeruzalem. De christenen heroverden Akko in 1191 onder leiding van Richard Leeuwenhart, die in 1192 een contract sloot met Saladin voor christelijke heerschappij over de kustlijn van Tyrus tot Jaffa.

De kruistocht van Frederik II, die zichzelf in 1229 tot koning van Jeruzalem kroonde, bracht Jeruzalem en andere gebieden weer onder kruisvaarderscontrole. In 1244 werd Jeruzalem echter definitief verloren. Akko, het centrum van de rest van het koninkrijk, werd verzwakt door interne gevechten en viel in 1291. Behalve de stad Byblos, werden de rest van Palestina en het eilandfort Ruan in hetzelfde jaar geëvacueerd van de Syrische kust (vlucht naar Cyprus.)

Crusaderstaten aan de rand van de kruistochten

Het koninkrijk Cyprus wordt ook gerekend tot de kruisvaardersstaten. Cyprus werd gesticht tijdens de 3e kruistocht. Richerd de Leeuwenhart veroverde het eiland op weg naar het Heilige Land. In de jaren die volgden, werd Cyprus tot 1489 het domein van de onttroonde koningen van Jeruzalem.

Het Koninkrijk Armenië Lesser was een andere christelijke staat aan de rand van de kruistochten. Het koninkrijk werd een paar jaar eerder gesticht onder inheemse heersers die op de vlucht waren voor de Seltsjoekse schurken en duurde ongeveer 300 jaar.

Tijdens de Vierde Kruistocht kwamen er nog vier staten voort uit de verovering van het Byzantijnse rijk:

• het Latijnse rijk,
• het Koninkrijk Thessaloniki,
• het hertogdom Athene en
• het vorstendom Achaia

Bovendien creëerden de Venetianen als resultaat van de Vierde Kruistocht het Hertogdom van de Archipelagos in de Egeïsche Zee.