Mainstreams

De islam is verdeeld in verschillende richtingen, waarbij de soennieten met ongeveer 90% de grootste groep vormen. Deze zijn op hun beurt onderverdeeld in de soennitische rechtsscholen: de Hanafi, Maliki, Hanbali en Shafi'i. De rechtsscholen zijn vaak geografisch verspreid, zo wonen Maliki's in Noord-Afrika en Hanafi's in Turkije.

Het verschil met de sjiieten, het op één na grootste geloof, ligt in het geloof waarop de heerschappij van de opperste leider is gebaseerd. Hun belangrijkste richting zijn de imamieten of twaalf sjiieten, die vooral wijdverbreid zijn in Iran, Irak, Azerbeidzjan, Bahrein en Libanon.

Voor soennieten is een kalief een leider die door zijn volgelingen wordt gekozen vanwege zijn wereldse, bestuurlijke vaardigheden. Voor de sjiieten daarentegen kan de imam alleen een legitieme opvolger zijn van Mohammed en tegelijkertijd ook een opvolger van Ali (de schoonzoon van Mohammed). Uit deze feiten volgt dat binnen de sjiitische groepen het religieuze hoofd van de gemeenschap veel meer gezag heeft.

Er zijn ook aanhangers van de Siebenerschia (Ismailis), die voornamelijk op het Indiase subcontinent (Mumbai, Karachi en Noord-Pakistan) wonen, maar ook in Afghanistan en Tadzjikistan. Tegenwoordig zijn de Zaidis of Fünfershia alleen te vinden in Jemen.

De Kharijieten, de zogenaamde "ballingen" die de partij van de 4e kalief Ali ibn Abi Talib verlieten, zijn de aanhangers van de oudste religieuze sekte in de islam uit de 7e eeuw. Ze verwierpen zowel Ali als Uthman ibn Affan's legitimiteit als kaliefen. Hun beweging stierf uit onder de eerste Abbasidische kaliefen. De belangrijkste tak van vandaag is de kleinste tak van de islam, de Ibadis. Ze leven voornamelijk in het zuiden van Algerije, op het Tunesische eiland Djerba en in Oman.

Zoals bijna alle religies of religieuze richtingen, heeft de islam ook een innerlijk en een uiterlijk aspect. De mystieke innerlijke dimensie van de islam is het soefisme. Volgens de soefi's zijn deze twee aspecten onlosmakelijk met elkaar verbonden. Puriteinse groepen zoals de Wahhabi's noemen de soefi's vaak ketters en verwerpen hen daarom of vervolgen hen zelfs. Verschillende religieuze praktijken worden ook bekritiseerd.