Vulkanen

vulkanen

Een vulkaan is een plaats op het aardoppervlak waar magma naar boven komt. In engere zin, een berg die daarbij is ontstaan. De zetel van de vulkanische krachten zijn vulkanische haarden. De uitgang van het magma en zijn gassen (de uitbarsting) vindt plaats via een ventilatieopening, waarvan het bovenste uiteinde zich vaak verwijdt tot een krater.

De sterkte van de uitbarsting wordt voornamelijk bepaald door het gasgehalte, dat voor 80% uit waterdamp bestaat. De lava is 1.000 tot 1.200 C° heet. Lava rijk aan kiezelzuur is zeer stroperig en kan al stollen in de schoorsteen. Basismelts daarentegen zijn dun. Deze komen vaak uit spleten en vormen zacht glooiende schildvulkanen of uitgestrekte plateaubasalt.

Kussenlava's of kussenlava's zijn typerend voor onderzeese vulkanen. Vaker zijn de gemengde of stratovulkanen die bestaan ​​uit lagen lava en tufsteen. De openingen van gasvulkanen, die vaak samen voorkomen, zoals: B. de maaren in de Eifel bevatten puin van vulkanisch vast gesteente en omringend gesteente.

Tijdens de uitbarsting of als gevolg van de daaropvolgende ineenstorting kan zich een groot kraterbassin, de zogenaamde caldera, vormen met een diameter tot ca. 20 km. Slapende vulkanen zijn tijdelijk inactief, uitgestorven vulkanen hebben hun activiteit gestaakt.

Vulkanen komen voornamelijk voor in tektonisch actieve zones van de aarde, versterkt in jonge plooibergen langs continentale randen zoals in Japan of de Andes. Gaat verder langs grote breuklijnen zoals de Oost-Afrikaanse Rift Zone. Tegenwoordig zijn er ongeveer 485 actieve vulkanen bekend boven de aarde en ongeveer 80 onder het zeeoppervlak.

Een van de grootste vulkaanuitbarstingen in de geschiedenis was de uitbarsting van de 25 km lange Lakagigar vulkanische spleet in IJsland met meer dan 100 kraters in 1783. Een volume van 12,3 miljard m³ lava stroomde uit de kraters, in de volgende drie jaar meer dan een vijfde van de eilandbevolking van honger en ziekte.