Nederland
Österreich
Italiano
English
Deutsch
Français
Español
Português
Polski
Zambezi
| Het stroomgebied van de Zambezi beslaat grote delen van 6 Zuid-Afrikaanse staten.
De Zambezi is de vierde langste rivier in Afrika en de grootste Afrikaanse rivier die de Indianen binnenstroomt
oceaan stroomt. De Zambezi is wereldwijd vooral bekend om de Victoriawatervallen.
De Zambezi stroomt door Angola, Zambia en Mozambique, waar het uitmondt in een delta van 880 km² in de Indische Oceaan. De Zambezi maakt ook deel uit van de grens tussen Zambia en Namibië, evenals Zambia en Zimbabwe. Hier, op het niveau van Livingstone en Victoria Falls, vormt het de Victoria Falls, de krachtigste waterval van Afrika op 110 m hoogte. Andere watervallen zijn Chavuma Falls en Ngonye Falls in het westen van Zambia. De Zambezi is in zijn geheel Rivierlengte overspannen door slechts 5 bruggen. Een andere weg die de Zambezi kruist, leidt over de dam van de Kariba-dam. De grote waterkrachtcentrales van de dammen van Kariba en Cabora Bassa voorzien zelfs de Republiek Zuid-Afrika van elektriciteit. |
||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||
| Bron en loop van de rivier: | ||||||||||||||||||
| De Zambezi ontspringt in een heide en heuvelachtig bosgebied in het noordwesten van Zambia
op ongeveer 1500 m hoogte. Ten oosten hiervan ligt de waterscheiding tussen de stroomgebieden van de Congo en de Zambezi.
Na ongeveer 240 km buigt de Zambezi naar het zuiden en wordt breder tot ongeveer 350 m. Beneden Kakengi
volg enkele stroomversnellingen die naar de Chavuma-watervallen leiden. Deze worden beschouwd als de grens van de 800 km lange bovenloop,
waarop de Zambezi slechts 180 meter valt. Vanaf hier mondt de rivier uit in een rotsachtige kloof.
De Kabompo-rivier is de eerste grote zijrivier die in de Zambezi in het noorden van Zambia stroomt. Verder naar het zuiden loopt het leeg met de Lungwebungu rivier weer een grote zijrivier. Als de rivier vroeger door een savanne liep, zal hij hier van open stromen bushland begroeid met Borassus-palmen, dichtere vegetatie is beperkt tot smalle bosstroken. Vanaf een hoogte van 1500 m valt de Zambezi-waterval bij Kakengi tot 1100 m stroomafwaarts, tot aan de Victoriawatervallen is het parcours nu gelijkmatig en valt nauwelijks verder. 30 km onder de monding van de Lungwebungu wordt het landschap vrij vlak en tijdens het regenseizoen zwaar overstroomd. Nog 80 km stroomafwaarts stromen er nog twee in de Luena en de Luanginga instroom. Net daaronder ligt Lealui en de loop van de rivier buigt naar het zuidoosten. Vanuit het oosten ontvangt de Zambezi meer zijrivieren, op dit gedeelte bevinden zich de Ngonya-watervallen en andere stroomversnellingen. Zuidelijk waarvan de rivier de Caprivi-regio begrenst als grens met Namibië, is deze regio een verlengstuk van het belangrijkste Namibische grondgebied. Onder de kruising van de Zambezi en Cuando stroomt de stroom naar het oosten, waar hij zeer breed wordt bij een langzame stroomsnelheid en is plat. Terwijl het verder naar het oosten gaat, gaat de Zambezi over in het grote Afrikaanse Centrale Plateau. Hier bereikt hij een kloof die eindigt in Victoria Falls, waar hij 1708 m breed valt over een 110 m hoge veldmuur. De loop van de rivier gaat nog 200 km naar het oosten, de hoge snelheid wordt af en toe onderbroken door stenen oevers.Dit wordt gevolgd door een reeks stroomversnellingen die De rivier eindigt 240 kilometer onder de Victoriawatervallen en valt in de loop van dit traject 250 m. Nu mondt het uit in Lake Kariba, een van de grootste kunstmatige meren ter wereld. De Luangwa en de Kafui zijn de twee grootste linker zijrivieren van de Zambezi, die nu weer direct naar het oosten stromen en de grens met Mozambique oversteken met de zijrivier van de Luangwa. De middelste Zambezi eindigt bij Lake Cahora Bassa, de onderste 400 mijl (640 km) van Cahora Bassa naar de Indische Oceaan zijn bevaarbaar. Ongeveer 160 km van de zee, ontvangt de Zambezi de Shire-instroom uit het Malawimeer. Naar de kust vormt het een brede, delta bestaande uit talrijke takken. Elk van de 4 belangrijkste estuaria (Milambe, Kongone, Luabo en Timbwe) is omgeven door zandbanken. Een meer noordelijke tak, eindigend in de monding van de Chinde, heeft een diepte van 2 tot 4 m en wordt gebruikt voor navigatie. 100 km verder in het noorden loopt de Quelimane-rivier, die tijdens het regenseizoen water ontvangt van de overstroomde Zambezi. |
||||||||||||||||||
| Verkeer: | ||||||||||||||||||
| Vaak onderbroken door stroomversnellingen, is de Zambezi nooit van groot belang geweest
verkeersroutes over lange afstanden. Voor kortere afstanden is verzending echter een geschikte optie
van voortbeweging. Op veel plaatsen vervoeren veerboten mensen en voertuigen over de rivier. De brug bij de
Victoria Falls was oorspronkelijk bedoeld om de spoorlijn van Caïro met Kaapstad te verbinden.
In 2004 werd de Zambezi-brug gebouwd in de buurt van Sesheke, waarmee de Trans Caprivi-snelweg werd voltooid die Lusaka in . verbindt verbindt Zambia met Walvis Bay aan de Namibische kust. De bovenloop loopt 60 km ten zuiden van Chavuma bij Chinyingi bij Zambesi een hangbrug over de rivier. |
||||||||||||||||||
| Dieren- en plantenwereld: | ||||||||||||||||||
| Waar de stroming laag is, vinden cichliden ideale broedplaatsen.
Met de Zambezi heeft de Afrikaanse zeearend gekozen voor een water dat zeer rijk is aan vis.
Vooral de met riet begroeide delen van de Zambezi zijn een ideale plek voor veel vogels.
Daar vind je bijvoorbeeld zilverreigers, aalscholvers, de schemeractieve wulp of die met hun lange
Klauwen Dwergaalscholver bijzonder goed aangepast aan het leven in riet. Op plaatsen waar de Zambezi steile zandwanden heeft
heeft gecreëerd, voelen de karmijnspinnen zich goed.
De vervet-apen hebben de bomen, die de rivier van water voorziet, nodig om te overleven. Ook vindt men olifanten, leeuwen, Zebra's, nijlpaarden en tal van andere diersoorten op de Zambezi. |
||||||||||||||||||
| Omgevingsinvloeden: | ||||||||||||||||||
| Nadat Victoria Falls door UNESCO werd aangewezen als werelderfgoed
Er is een toenemend conflict over de mogelijke exploitatie van het hydro-elektrische energiepotentieel van de Zambezi.
De Zambezi River Authority is van plan om nog een dam te bouwen in de rivier onder de Vicotria-watervallen Batoka-kloof. Dit zou het derde grote damproject zijn, samen met de Kariba Dam en de Cabora Bassa Dam op de Zambezi. Natuurbeschermers vestigen de aandacht op de unieke flora en fauna in de voorheen ongestoorde kloof deed. Met de afdamming van de rivier zo dicht bij de watervallen, vreest men het verlies van een uniek natuurlijk landschap ook veranderingen in de aantrekkelijke kloven onder de watervallen en verliezen in de waardevolle toeristische sector. |
||||||||||||||||||
| Bewoners: | ||||||||||||||||||
| In de Zambezi-vallei wonen ongeveer 32 miljoen mensen, waarvan 80% afkomstig uit de landbouw.
De uiterwaarden van de bovenrivier bieden vruchtbare grond die geschikt is voor teelt.
De rivier wordt ook zwaar bevist, en sommige steden op de Zambezi-wegen heffen onofficiële visbelastingen.Sportvissen en diverse safaritochten in de nationale parken vormen de basis voor het toerisme. zo tekenen
de Victoria Falls en Lake Kariba trekken elk jaar talloze toeristen.
De vallei van de Zambezi-rivier is rijk aan mineralen en fossiele brandstoffen, in sommige gebieden zijn er kolenmijnen belangrijke economische factor. Ook de dammen in de loop van de rivier zijn voor veel mensen een belangrijke bron van energie en werkgelegenheid. |
||||||||||||||||||
| geschiedenis: | ||||||||||||||||||
| De Zambezi-regio stond bij middeleeuwse geografen bekend als het koninkrijk van Monomotapa.
De loop van de rivier, evenals de locatie van de meren Nygami en Nyasa, werden vrij nauwkeurig getekend op vroege kaarten,
die volgens de kennis van de Arabieren kan zijn gemaakt.
David Livingstone was de eerste Europeaan die de bovenste Zambezi bezocht tijdens zijn verkenning van Bechuanaland van 1851 tot 1853. 2 tot 3 jaar later volgde hij de Zambezi tot aan de monding, tijdens deze reis ontdekte hij ook de Victoria Falls. Van 1858 tot 1860 reisde Livingstone met John Kirk van de Kongone-monding naar de watervallen en bereikte het Malawimeer. Daarna vonden slechts enkele verkenningen van de Zambezi plaats, pas in 1889 werd het Chinde-kanaal ontdekt ten noorden van de belangrijkste estuaria. 2 expedities onder leiding van majoor A. St Hill Gibbons in de periode tussen 1895 en 1900 zetten de verkenning van de Zambezi voort, gestart door David Livingston. De Portugese ontdekkingsreiziger Alexandre de Serpa Pinto onderzocht de Victoriawatervallen in 1878 onderzocht enkele van de westelijke zijrivieren. |
||||||||||||||||||
